Historia jaskini Molnár János

Budapeszt jest podzielony przez rzekę Dunaj. Buda znajduje się na zachodnim brzegu, a Pest na wschodnim. Wzgórza Budy zamieszkałe były od czasów rzymskich i słynęły z termalnych źródeł. W średniowieczu, lokalne młyny zasilane były ciepłą wodą z jeziora Malom (Malom oznacza po węgiersku młyn) ale nikt nie wiedział, skąd pochodzi woda.

Woda źródlana wypływająca ze szczeliny Buda Marl zasila sztuczne jezioro Malom i następnie jest odprowadzana przez śluzy i kanał do Dunaju pod budynkiem Łaźni Lukácsa (z powodu zurbanizowanego środowiska).

Budapeszt leży na linii geologicznego pęknięcia płyt tektonicznych: ziemia pękła wzdłuż linii gór i równiny. Podnosząca się woda termalna wyżłobiła wiele korytarzy jaskiniowych blisko powierzchni. Ponieważ jaskinie te zostały wyrzeźbione od wewnątrz z wody płynącej z dołu, nie miały żadnego naturalnego wyjścia na powierzchnię. Z tego powodu większość jaskiń leżała ukryta do początku XX wieku, kiedy odkryto je w wyniku prac ziemnych w kamieniołomach lub melioracji.

Jedna z nich jest najbardziej wyjątkowa – jaskinia Molnár János. Jest to wciąż aktywna jaskinia z wodą termalną, położona zaledwie kilka metrów od brzegu Dunaju. Jej sucha część zaczyna się kilka metrów nad powierzchnią jeziora Malom. W XIX wieku farmaceuta János Molnár badał te suche obszary i analizował wodę źródlaną. Uważał, że gdzieś pod wzgórzem musi być wypełniony wodą system jaskiń.

Pierwsze podwodne eksploracje rozpoczęły się w latach 50-ych. Następnie w latach 70-ych i 80-ch nurkowie klubu FTSK Delfin badali i sporządzili mapy ponad 400metrów systemu korytarzy. Nurkowali regularnie w „starej części” i w 2002 roku odkryli nowe korytarze. Odkryli nową salę o długości 86 metrów, wysokości 15 metrów i szerokości 27 metrów. Obecnie system jaskiń rozciąga się na ponad 6 kilometrów ale w głębi jest jeszcze wiele do odkrycia.

Badanie

W jaskini Molnár János jest jeszcze wiele do odkrycia, ponieważ jest to jaskinia aktywnie kształtująca się. Obecnie pracuje tu regularnie kilku naukowców: geolodzy, biolodzy, chemicy.

Jaskinia jest dobrym przykładem współczesnych jaskiń hypogenicznych, ponieważ została utworzona przez mieszanie korozji poniżej lustra wody. Korozja mieszana występuje tam, gdzie układy przepływowe różnych rzędów (o różnej chemii i temperaturze) spotykają się poprzez linie tektoniczne lub dyfuzję.

Jaskinia Molnár János jest obszarem chronionym od 1982 r.